De duurzaamste kilometer is de kilometer die we niet hoeven te rijden

8 mei 2023

“Hoe doen we het elke dag een stukje slimmer?” Met die insteek werken Remco van der Linden, directeur Operations ForFarmers Nederland, en zijn team continu aan het optimaliseren van de keten van ForFarmers. Daar hoort ook het logistieke apparaat bij, waar verduurzaming steeds belangrijker wordt. “Bij verduurzaming van transport denk je al snel aan een elektrische personenauto. Voor ons type transport is die uitdaging echter een stukje groter.”

Remco van der Linden
"Het is best een uitdaging om de planning te optimaliseren", aldus Remco van der Linden.

Planning

“Voor een deel zit de verduurzaming in de planning van de supply chain: de duurzaamste kilometer is de kilometer die we niet hoeven rijden”, begint Remco. “De planning wordt beïnvloed door veel variabelen, zoals het wagenpark, bestelgedrag, klantdichtheid en samenwerking in de keten. Het is dus best een uitdaging om dat te optimaliseren. Naast de planning kijken we ook naar de uitvoering; om de kilometers die wél gemaakt moeten worden, zo duurzaam mogelijk te maken.”

Bulk aan uitdagingen

Dat laatste brengt wel specifieke uitdagingen met zich mee. Een bulkwagen vol mengvoer vraagt namelijk nét wat anders dan een gestroomlijnde Tesla. Een kwestie van gewicht en ruimte: “Als je elektrisch wilt rijden heb je accu’s nodig. Die zijn zwaar, waardoor je minder gewicht kunt vervoeren. Daarbij is er op onze korte trekkers relatief weinig ruimte voor die accu’s.” Verder zijn veel vrachtwagens uitgerust met een blower om het product bij de klant in de silo te krijgen. Dat alles vraagt zoveel energie en ruimte, dat diesel nu vaak nog de meest logische optie is.

“Maar alternatieve brandstoffen gaan er zeker komen”, zegt Remco vol vertrouwen. “Elektriciteit, waterstof; de vraag is welke van de twee het eerst ‘volwassen’ is, en dus ook echt toegepast kan worden, want daarbij moeten we met een aantal zaken rekening houden. Hoe graag we ook zouden willen, morgen volledig overstappen is gewoon niet mogelijk.”

Volwassen alternatieven

“Daarom checken we bij elk vervangingsmoment van de trucks hoe volwassen de techniek op dat moment is, en of we over kunnen stappen op een alternatieve aandrijving. Daarbij kijken we ook naar hybride vormen van aandrijving en naar CNG (aardgas onder druk) en LNG (vloeibaar aardgas). In de nieuwe trucks die voor ons rijden, zijn de nieuwste technologieën verwerkt, waardoor ze sowieso efficiënter en duurzamer in gebruik zijn dan hun voorgangers.”

Een volgens Remco inmiddels serieus alternatief zijn de HVO-brandstoffen, gemaakt van afgewerkte plantaardige oliën en restafval. Deze reduceren de uitstoot tot 90%. “Als de omstandigheden het toelaten, zullen we een pilot doen om te kijken of het voor ons ook in de praktijk werkt.”

Kleine stappen, grote impact

Verduurzaming van transport is helaas geen kwestie van ‘grote stappen, snel thuis’. Door eerst kleine stappen te zetten en veel te testen, kunnen we uiteindelijk die grote stappen in duurzaamheid maken. Als voorbeeld van eerste kleine stappen noemt Remco enkele lokale initiatieven in de afgelopen jaren: “We hebben twee jaar geleden in Duitsland een LNG-truck aangeschaft. Die rijdt op vloeibaar aardgas en stoot minder CO2 uit. En in Nederland hebben we testen gedaan met een elektrische blower op de trucks. Dat vraagt minder ruimte voor een accu dan een geheel elektrisch aangedreven truck en is dus qua ruimte wél haalbaar; en zo kun je ook aanzienlijk brandstof besparen. Maar zoals met elke pilot lopen we ook hier tegen praktische beperkingen aan waar we van kunnen leren. Daarom zijn deze initiatieven nu nog niet de standaard.”

Ook gedrag speelt een rol

“Ook in de uitvoering proberen we winst te behalen”, vervolgt Remco. “Verduurzaming is voor een groot deel afhankelijk van ons gedrag. We coachen chauffeurs om zuiniger te rijden, en we delen kennis over verduurzaming van logistiek met de collega’s in alle landen. In elk land zitten logistiek managers heel dicht op dit soort ontwikkelingen. Initiatieven komen van verschillende kanten.”

Voorbeelden

“Bernhard Kleyboldt, logistiek manager in Duitsland, kijkt bijvoorbeeld continu of hij de inkomende grondstoffen kan ophalen met de trucks uit het eigen wagenpark, nadat daarmee voer is afgeleverd. Er zijn dan minder wagens nodig en de wagens die wél rijden, maken zo minder lege kilometers. Daarnaast is er onlangs een initiatief gestart met lichtere trailers, dat bespaart weer brandstof. Bijkomend voordeel is dat hierdoor de belading verhoogd kan worden, wat de totaal benodigde kilometers reduceert. Dit soort initiatieven ontstaan steeds vaker door kennis en ervaring te delen. Door bij ieder initiatief kritisch te kijken naar de stand van de techniek, zien we wat volgende stappen zijn in verduurzaming. Daar blijven we aan werken, kilometer na kilometer.”