Varkens zijn circulaire supersterren!

26 juni 2023

“Hoeveel voedsel verspillen we eigenlijk in de maatschappij?” Met deze vraag stippen Jan Fledderus (Lead Nutritionist) en Evelien Alderliesten (Innovatiemanager biggen) van ForFarmers meteen het belang van circulaire grondstoffen binnen het thema duurzaamheid aan. Om die verspilling tegen te gaan, doet ForFarmers onderzoek naar het gebruik van reststromen in veevoer, ook wel bijproducten genoemd. Jan en Evelien zien volop mogelijkheden: “Varkens zijn als alleseters perfect in staat om reststromen op te waarderen tot hoogwaardig eiwit.”

Wat zijn dat eigenlijk, circulaire grondstoffen?

“Circulaire grondstoffen kun je onderverdelen in twee groepen”, vertelt Jan. “Ten eerste heb je producten die geproduceerd zijn voor menselijke consumptie, maar hiervoor zijn afgekeurd. Denk aan brood dat over de houdbaarheidsdatum is. Deze producten kunnen nog hartstikke waardevol zijn in diervoer. Ten tweede heb je reststromen. Die ontstaan bij de productie van andere hoofdproducten, zoals bierbostel wat vrijkomt bij het maken van bier.”

Kringloop vol kansen

Evelien: “Het allermooiste is om deze producten om te kunnen zetten in hoogwaardige eiwitproducten. Varkens kunnen dat met bijna alle bijproducten, wat hen als ideaal kringloopdier van grote waarde maakt in de strijd tegen voedselverspilling.” Deze rol van het varken wordt volgens Jan binnen de sector, zoals door CoViVa, gezien als trots speerpunt van duurzaamheid dat uitgedragen en uitgebouwd moet worden. Er wordt dan ook veel onderzoek gedaan naar de toepassingsmogelijkheden van circulaire grondstoffen in varkensvoer, met name in samenwerking met andere veevoerbedrijven.

Jan: “Binnen de Vereniging Diervoederonderzoek Nederland (VDN) werken we met Wageningen Universiteit aan het meerjarige project “Feed-4-Foodure”. Het centrale thema daarbij is ‘hoe kunnen we een hoog aandeel circulaire grondstoffen opnemen in diervoeders?’. Door voeders met circulaire grondstoffen met name bij pluimvee en varkens te testen, onderzoeken we de mogelijkheden en uitdagingen hiervan. Zodat we in de toekomst met dit soort grondstoffen in voeders voorspelbare resultaten en gezonde dieren kunnen blijven produceren.”

Jan Fledderus

Evelien Alderliesten

In de proefstal

Evelien geeft een voorbeeld van hoe deze onderzoeken eruitzien: “We wilden een veel voorkomende grondstof in biggenvoer vervangen door bijproducten. Deze bevatten wel een hoog suikergehalte. Tijdens een proef hebben we voer met verschillende percentages van het bijproduct getest. Zo konden we via mestmonsters zien dat te veel van dit bijproduct voor dunne mest zorgt, iets wat we in het stalbeeld niet willen zien. Op basis daarvan ga je de samenstelling van het voer bijstellen en optimaliseren. Deze kennis is enorm belangrijk voor onze klanten.”

Samen vooruit

Het ontwikkelen van kennis en mogelijkheden rondom het gebruik van circulaire grondstoffen, en een positieve kijk op het varken als circulaire superster zijn volgens Jan en Evelien belangrijke voorwaarden voor de optimale verduurzaming van veevoeders. “Daarbij moeten we niet vergeten dat dit één van de pijlers binnen duurzaamheid is. Draai je aan de circulaire grondstoffen-knop, dan heeft dat ook invloed op bijvoorbeeld de CO₂-voetafdruk of stikstofuitstoot van je voer. Het mooie en sterke is dat we in Nederland deze kennis samen opbouwen in het belang van de hele sector. Daar moeten we heel zuinig op zijn”, besluit Jan trots.